۲۵ اسفند در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۵ اسفند برابر با ۱۵ مارس را ورق می‌زنیم.

***

کشف نخستین شهاب‌سنگ کندریت

۱۵ مارس ۱۸۰۶ میلادی برابر با ۲۵ اسفند ۱۱۸۴ خورشیدی، شهاب‌سنگی کندریتی به وزن ۶ کیلوگرم که حامل مواد شیمیایی آلی برپایه کربن بود به‌عنوان نخستین شهاب‌سنگ کشف‌شده به‌وضوح کربن‌دار شناسایی شد. ورود آن به زمین در ساعت ۵:۳۰  بعد از ظهر، بیرون شهر آلِس فرانسه مشاهده شد. مواد شیمیایی آلی که این سنگ آسمانی حمل می‌کرد، احتمال وجود حیات را در هر جرمی که منشأ آن بود، در جایی در عالم نشان می‌داد.

براساس مشاهدات کمیسیونی که ازسوی آکادمی فرانسه بر ای بررسی این شهاب‌سنگ منصوب شده بود وقتی این سنگ گرم می‌شد ماده قیری ضعیفی از خود خارج می‌کرد.

این گروه، تجزیه و تحلیل خودشان را از شهاب‌سنگ آلِس در سال ۱۸۳۳ گزارش دادند که نشان می‌داد از تقطیر مخرب ماده‌ای سیاه‌رنگ، آب، گاز دی‌اکسیدکربن، نمک محلول حاوی آمونیاک و یک ماده تصعید قهوه‌ای مایل به سیاه حاصل می‌شود که برای این دانشمندان ناشناخته بود.

ادوارد دونال توماس

۱۵ مارس ۱۹۲۰ میلادی برابر با ۲۵ اسفند ۱۲۹۸ خورشیدی، ادوارد دونال توماس، پزشک آمریکایی برنده نوبل پزشکی به‌دنیا آمد. سال ۱۹۹۰ او همراه با جوزف ای. موری جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را برای اکتشافات آنها درخصوص پیوند عضو و سلول بنیادی در درمان بیماری‌های انسان دریافت کرد.

توماس در مطالعاتش توانست با ارائه روش پیوند مغز استخوان از فردی به فرد دیگر، دستاوردی مرتبط با درمان بیماران مبتلا به لوسمی حاد و سایر سرطان‌های خون عرضه کند. هرچند جایزه نوبل معمولاً به دانشمندانی تعلق می‌گیرد که تحقیقات اولیه آزمایشگاهی را انجام می‌دهند، اما توماس پزشکی بود که با انجام تحقیقات بالینی روی بیماران نوبل دریافت کرد.

والدمار هافکین

۱۵ مارس ۱۸۶۰ میلادی برابر با ۲۵ اسفند ۱۲۳۸ خورشیدی، والدمار هافکین باکتری‌شناس اکراینی‌انگلیسی به‌دنیا آمد. او کسی بود که برای کاهش مرگ‌و‌میر ناشی از وبا تلاش کرد. زمانی‌که به‌عنوان کتابدار در انستیتو پاستور پاریس کار می‌کرد ساعات بعد‌از کار را در آزمایشگاه میکروب‌شناسی می‌گذارند و کارهای لویی پاستور و ادوارد جنر (سازنده اولین واکسن دنیا) را دنبال می‌کرد.

او دریافت که با ۳۹ بار گذراندن باسیل وبا از حفره صفاقی خوکچه هندی می‌تواند محیط کشت تقویت‌شده‌ای درست کند و بعد باسیل‌های وبا را با گرما ضعیف کند و با تزریق باکتری ضعیف و سپس باکتری قوی، خوکچه‌های هندی را دربرابر وبا ایمن کند.

او با آزمایش باکتری ضعیف‌شده روی خوکچه هندی، خرگوش، و کبوتر به همان نتیجه‌ای دست یافت که وقتی در ۱۸ جولای  ۱۸۹۲ باکتری ضعیف‌شده را به خودش تزریق کرد به آن رسید. سال ۱۸۹۳، او به هند رفت و باوجود شرایط سخت کاری، جمعیتی شکاک و بدبین و حتی مخالفت مقامات پزشکی بریتانیا در آنجا ۴۵هزار نفر را تلقیح کرد تا از آنها در برابر وبا بومی محافظت کند. هافکین با این کار موفق شد میزان مرگ‌و‌میر را میان افراد تلقیح‌شده تا ۷۰درصد کاهش دهد.

بنجامین اسپاک

۱۵ مارس ۱۹۹۸ میلادی برابر با ۲۵ اسفند ۱۳۷۶، بنجامین مک‌لین اسپاک، پزشک اطفال آمریکایی که کتاب‌هایش بر نسل‌های والدین سراسر جهان تاثیر گذاشت، درگذشت. اسپاک پس‌از اخذ مدرک پزشکی، مدتی را به‌عنوان رزیدنت در رشته اطفال گذراند. سپس تصمیم گرفت که برای بهبود مهارت‌هایش در آن زمینه، آموزش‌های روان‌شناختی را به دانش خود اضافه کند. او نوشتن اولین کتابش را در سال ۱۹۴۳ آغاز کرد و قصد داشت از سفتی خرد متعارف دور شود و عقل سلیم را تقویت کند تا والدین با مهربانی و محبت بیشتری با کودکان رفتار کنند.

این کتاب در سال ۱۹۴۶ با عنوان «کتاب عقل سلیم مراقبت از نوزاد و کودک» منتشر شد و بیش‌از چهار میلیون نسخه در ۶ سال اول انتشار آن به فروش رفت و در نهایت به بسیاری از زبان‌ها ترجمه شد. طی سال‌ها، او اصلاحاتی انجام داد تا بینش‌های جدید را منعکس کند.

او همچنین به‌دلیل مبارزات انتخاباتی برای خلع سلاح هسته‌ای و اعتراضات ضد‌جنگ معروف بود. بعضی کتاب‌های اسپاک ازجمله «دن‍ی‍ای‌ ب‍ه‍ت‍ر ب‍رای‌ ک‍ودک‍ان‍م‍ان»‌، «ت‍غ‍ذی‍ه‌، ت‍رب‍ی‍ت‌ و ن‍گ‍ه‍داری‌ ک‍ودک‌: ب‍ان‍ض‍م‍ام‌ راه‍ن‍م‍ای‌ واک‍س‍ی‍ن‍اس‍ی‍ون»‌ و «پ‍رورش‌ ف‍رزن‍د در ع‍ص‍ر دش‍وار م‍ا» به فارسی منتشر شده‌اند.