بشقاب پرنده‌ها و جست‌وجوی حیات فرازمینی؛ از گمانه‌زنی تا علم

خبرگزاری علم و فناوری آنا، نوید فرخی؛ پنتاگون در گزارش اخیر خود اعلام کرده اغلب موارد ادعای مشاهده «اشیای ناشناس پرنده» (UFO) در حقیقت رؤیت اجسامی بوده که توسط انسان و بر روی زمین ساخته شده‌اند. بر اساس این گزارشِ تازه هیچ مدرکی که این مشاهدات را به فناوری‌های فرازمینی ربط دهد، یافت نشده است.

دهه‌هاست که مشاهده اشیای پرنده ناشناس و بشقاب پرنده‌ها بسیاری از افراد را مجذوب خود کرده و منجر به شکل‌گیری نظریه‌های متعددی در مورد حیات فرازمینی شده است. از نظر پنتاگون اکثر این به‌اصطلاح بشقاب‌پرنده‌ها در حقیقت هواپیماهای جاسوسی و شناسایی و یا توهمات نوری و خطای دید بوده‌اند. البته پیش از این نیز دانشمندانی که در حال تحقیق روی پدیده اشیای پرنده ناشناس بودند، به دلیل محدود بودن شواهد قابل تأیید، این مشاهدات را به پدیده‌های طبیعی مانند بالن، ناهنجاری‌های جوی یا اجرام معمول نجومی نسبت می‌دادند.  

تاکنون بحث پیرامون بشقاب پرنده‌ها بین تحقیقات علمی و حدس و گمانه‌زنی‌های داستان‌گونه در نوسان بوده است. از نقطه نظر علمی برای بررسی اشیای ناشناس پرنده به جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیاز داریم تا بتوانیم در مورد این موضوع که این اشیاء چه هستند به یک نتیجه‌گیری قابل قبول برسیم. دانشمندان از اصول فیزیک و نجوم برای توضیح منطقی مشاهدات استفاده می‌کنند. آن‌ها از گزارش‌ها، عکس‌ها و فیلم‌ها استفاده می‌کنند تا تصویر واضح‌تری نسبت به پدیده‌ها داشته باشند زیرا داده‌ها به خودی خود عامل نتیجه‌گیری نیستند.

 با این حال برای نظریه‌پردازان توطئه مشاهده پدیده‌های غیرقابل توضیج به تنهایی برای ایجاد حدس و گمان و تبیین تئوری توطئه کافی است. با اینکه اکثر گزارش‌های دولتی در این مورد در مجموع رویکردی علمی دارد،‌ اما نظریه‌پردازان توطئه غالب دولت‌های سراسر جهان را متهم به این می‌کنند که اطلاعات مربوط به فرازمینی‌ها و بیگانگانی را که از زمین بازدید کرده‌اند عمداً پنهان ساخته‌اند.  

تاریخچه مشاهده بشقاب پرنده‌ها به دوران باستان باز می‌گردد. گزارش‌هایی از پدیده‌های آسمانی عجیب که در فرهنگ عامه تمدن‌های مختلف ظاهر شده از همین مشاهدات حکایت دارد. یکی از معروف‌ترین گزارش‌ها مربوط به سال ۴۵۰ پیش از میلاد است که مورخ یونانی، هرودوت از رؤیت «پرنده‌های آهنین» در منطقه اسکیتیا (اوکراین امروزی) صحبت می‌کند. در افسانه‌های یونان باستان و هندوها نیز اجرامی توصیف می‌شود که به وسایل پیشرفته امروزی شباهت دارد. با این حال اصطلاح بشقاب پرنده در دوران مدرن پس از گزارش خلبان کنث آرنولد (Kenneth Arnold) از دیدن اشیاء مرموز در آسمان واشنگتن در 1947 عمومیت پیدا کرد.

پنتاگون به رغم گزارش اخیر در 2020 ویدئوهایی را از طبقه‌بندی خارج کرده بود که نشان می‌داد خلبانان ارتش ایالات متحده با اشیاء هوایی ناشناس روبه‌رو شده‌اند. برخی از ناظران نیز که لزوماً نظریه‌پرداز توطئه نیستند از مشاهده اجسامی حرف می‌زنند که شیوه حرکت‌شان قوانین فیزیک را به چالش می‌کشد یا به‌طور ناگهانی ظاهر و سپس ناپدید می‌شوند. چنین گزارش‌هایی هم به کنجکاوی علمی و هم گمانه‌زنی‌ در مورد حضور بازدیدکنندگان فرازمینی دامن زده است. از سوی دیگر جستجو حیات فرازمینی همواره یک سوال محوری در اختر-زیست‌شناسی و نجوم بوده است. امکان وجود حیات ماورای زمین موضوعی در حال تحقیق است و دانشمندان هم‌اکنون شرایطی را بررسی می‌کنند که حیات در سیارات دیگر شکل می‌گیرد. برای محققان بسیار مهم است که با ذهنی باز، رویکردی انتقادی و متعهد به واقعیت نسبت به این پدیده تحقیقات انجام دهند.

انسان‌ها به طور طبیعی موجوداتی کنجکاو هستند و ناشناخته‌ها علاقه ما را به خود برمی انگیزد. امروزه بحث در مورد بشقاب پرنده‌ها به جهاتی به یک پدیده اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است که در آن شرح حکایات و گزارش تجربیاتی مشترک در این رابطه  بیش‌ازپیش افراد را به دنبال کردن این پدیده تشویق می‌کند. با همه این حرف‌ها، یافته‌های گزارش تازه پنتاگون به‌ویژه در دورانی که اطلاعات نادرست به‌سرعت گسترش می‌یابد، قابل توجه است. به طور کلی برای ارزیابی پدیده‌هایی از این دست به تفکر انتقادی و سواد علمی نیاز است  و افراد به جای نتیجه‌گیری‌های هیجان‌انگیز باید پرسش و تحقیق انجام دهند.