یکم اسفند در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز یکم اسفند برابر با ۲۰ فوریه را ورق می‌زنیم.

****

داروین در زلزله شدید

۲۰ فوریه ۱۸۳۵ میلادی برابر با یکم اسفند ۱۲۱۳ خورشیدی، چارلز داروین، طبیعت‌شناس و اکتشاف‌گر انگلیسی با کشی اچ‌ام‌اس بیگل به شیلی رسید و زلزله بسیار شدیدی را تجربه کرد و اندکی بعد شواهدی از بالاآمدگی بزرگی به ارتفاع چند فوت را در منطقه دید. او اندازه‌گیری را چند روز بعد تکرار کرد و متوجه شد که زمین چند فوت بالا آمده است. به‌این‌ترتیب نشان داد که تغییرات زمین‌شناختی حتی در روزگار خود ما هم رخ می‌دهند. چارلز لایل، زمین‌شناس انگلیسی سده نوزدهم کتابش باعنوان اصول زمین‌شناسی را بر مفهوم یک زمین ثابت و غیر جهتی بنا کرده بود که به موجب آن بالا‌آمدگی‌ها، فرونشست، فرسایش و رسوب همگی نسبت به هم در وضعیتی متعادل بودند. به‌این‌ترتیب، داروین این شواهد چشمگیر از بالاآمدن را با فرونشست و رسوب همراه در ذهنش تطبیق داد و این فرضیه را مطرح کرد که صخره‌های مرجانی اقیانوس آرام در حاشیه توده‌های خشکی که درحال فرونشست‌کردن بودند به‌وجود آمده‌اند و طی سه مرحله شامل صخره‌های حاشیه‌ای، سدهای مرجانی و جزیره‌های مرجانی حلقه‌ای‌شکل توسعه‌ یافته‌اند.

کشتی هوایی

۲۰ فوریه ۱۹۰۰ میلادی برابر با یکم اسفند ۱۲۷۸ خورشیدی، جان اف. پیکرینگ، مخترع اهل هائیتی، حق ثبت اختراع ایالات‌متحده را برای طراحی کشتی هوایی یا لنج هوایی دریافت کرد. این کشتی هوایی از بالن، ماشینی متشکل از موتور، پیشران، ملخ‌، لوله‌های هوا با خروجی‌های خمیده‌ای که به بالا و پایین حرکت می‌کردند و از شروع می‌شدند و ازطریق بالن تا پایین ماشین امتداد می‌یافتند تشکیل می‌شد.  اپراتور می‌توانست «پیش‌ران را به‌صورت افقی یا در هر زاویه دلخواه نسبت به افق ... یا چرخش آن به هر نقطه دلخواه قطب‌نما» کنترل کند. این این اختراع، اولین کشتی هوایی با موتور الکتریکی بود.

خودروی پرنده

۲۰ فوریه ۱۹۳۷ میلادی برابر با یکم اسفند ۱۳۱۵ خورشیدی، اولین ترکیب موفقیت‌آمیز خودرو و هواپیما کامل و سرانجام برای آزمایش آماده شد. اولین پرواز روز بعد در ۲۱ فوریه ۱۹۳۷ انجام شد. این وسیله را که اَروبیل نام داشت شرکت وسترمن آروپلین در سانتا مونیکا، در کالیفرنیا ساخت و ادعا کرد که حداکثر سرعتش در هوا ۱۹۳ کیلومتر در ساعت و در بزرگراه ۱۱۳ کیلومتر در ساعت است. این خودروی پرنده را مهندس هوانوردی والدو دین واترمن طراحی کرد. پس‌از پرواز موفق این وسیله پرنده، پنج نمونه از آن برای ساخت سفارش داده شد. اما پس‌ازاین سفارش اولیه واکنش بازار به آن چندان مثبت نبود و به‌این‌تریب، خط تولید آن در سال ۱۹۳۸ متوقف شد.

تولد آتشفشان پاریکوتین

۲۰ فوریه ۱۹۴۵ میلادی برابر با یکم اسفند ۱۳۲۳ خورشیدی، یک کشاورز در مزرعه ذرت خودش تولد آتشفشان پاریکوتین را دید. دیونیزیو پولیدو خارج از دهکده تاراسکانی پاریکوتین، مکزیک کار می‌کرد. حدود ساعت ۴ بعد‌از‌ظهر، شکاف بزرگی را بالای تپه کوچکی دید. اگرچه حدود ۴۷ متر طول و 2 متر عرض داشت عمق آن ابتدا ۳۰ سانتی‌متر به‌نظر می‌رسید. ناگهان زمین با صدای غرشی لرزید و دود و خاکستر فوران کرد. با ادامه فعالیت این تپه و انفجار سنگ و گدازه، مخروطی خاکستر رشد می‌کرد که در عرض یک هفته ارتفاعش به ۵۰ متر رسید. در عرض چند ماه، دو روستای تخلیه‌شده با گدازه پوشانده شد. قله این آتشفشان قبل‌از خاموش‌شدن در سال ۱۹۵۳ به ارتفاع ۴۲۵ متر رسید. در نتیجه این رویداد شگفت‌انگیز، دانشمندان موفق شدند برای نخستین‌بار چرخه کامل زندگی یک آتشفشان را از لحظه تولد تا مرگ از نزدیک مطالعه کنند.

ایستگاه فضایی میر

۲۰ فوریه ۱۹۸۶ میلادی برابر با یکم اسفند  ۱۳۶۴ خورشیدی، اتحاد جماهیر شوروی سابق اتاقک اصلی ایستگاه فضایی جدید میر را به مدار پرتاب کرد. میر، کلمه روسی به معنی صلح است. این ایستگاه فضایی از ۶ لنگر پهلوگیری و آزمایشگاه‌های ویژه برای تحقیقات علمی تشکیل شده بود هفته‌ها بعد، خدمه‌ای از فضانوردان با سابقه به میر اعزام شدند. ماژول اصلی محل زندگی فضانوردان را فراهم می‌کرد و میز آشپزخانه،  و انبار، کابین‌های فردی خدمه و منطقه بهداشت شخصی را شامل می‌شد. پنج اتاقک اضافی بین مارس ۱۹۸۷ تا آوریل ۱۹۹۶ راه‌اندازی شد.