۱۹ بهمن در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۹ بهمن برابر با ۸ فوریه را ورق می‌زنیم.

****

اولین مقاله نیوتن درباره نور

۸ فوریه ۱۶۷۲ میلادی برابر با ۱۹ بهمن ۱۰۵۰ خورشیدی، آیزاک نیوتن اولین مقاله‌اش درباره اپتیک را در انجمن سلطنتی لندن قرائت کرد. او فقط یک‌ماه قبل از این قرائت، به عضویت این انجمن انتخاب شده و طرح اصلی خودش را از اولین تلسکوپ بازتابی به‌رسمیت شناخته بود. نیوتن پیشتر، چند سال را صرف بررسی اپتیک کرده و این مطالعات را از سال ۱۶۶۵ آغاز کرده بود. پژوهش درباره رنگ‌های منشورهای شیشه‌ای با پراکندگی نور آنها سال ۱۶۷۲ در مقاله‌اش باعنوان «نظریه جدید درباره نور و رنگ‌ها» ثبت شد.

اولین مقاله علمی مندل

۸ فوریه ۱۸۶۵ میلادی برابر با ۱۹ بهمن ۱۲۴۳ خورشیدی، گرگور مندل، ۴۲ ساله، که برای اولین‌بار قوانین ژنتیک را کشف کرد، اولین مقاله علمی‌اش را (منتشرشده در ۱۸۶۶) در انجمن مطالعه علوم طبیعی برنو در موراویا قرائت کرد و طی این قرائت درباره تحقیقاتش روی گیاهان نخود توضیح داد. اگرچه او ۴۰ نسخه از مقاله خودش را برای زیست‌شناسان برجسته در سراسر اروپا ازجمله داروین ارسال کرد، اما فقط یکی از آنها به اندازه کافی علاقه‌مند به پاسخ بود. بسیاری از این نسخه‌ها، ازجمله نسخه‌ای که برای داروین فرستاده بود، بعدها با صفحات بازنشده کشف شدند، به‌این‌معنی که هرگز خوانده نشده بودند. خوشبختانه، ۱۸ سال پس‌از مرگ مندل، سه گیاه‌شناس در سه کشور مختلف که درباره قوانین وراثت تحقیق می‌کردند، در بهار ۱۹۰۰ متوجه شدند که مندل زودتر این قوانین را یافته است و به‌این‌ترتیب، این دانشمند سرانجام به‌عنوان پیشگام در حوزه‌ای که به ژنتیک معروف شد، شناخته شد.

شهاب‌سنگ آلنده

۸ فوریه ۱۹۶۹ میلادی برابر با ۱۹ بهمن ۱۳۴۷ خورشیدی، تکه‌های شهاب‌سنگ بزرگی در چی‌واوا در مکزیک کشف شد. ساعت ۱:۰۵ بامداد آذرگوی بزرگی که ۲.۲ تن ماده را در منطقه‌ای به مساحت ۴۸ در ۷ کیلومتر پراکند به زمین سقوط کرد. نمونه‌های این سنگ کندریت کربن‌دار که اعتقاد بر این است از سنگ بزرگی به‌اندازه یک خودرو پراکنده شده‌اند و به‌نام روستای نزدیک محل وقوع برخورد، آلنده نامگذاری شده است، حاوی توده‌ای از ذراتی است که تعدادی از آنها را می‌توان به‌راحتی به عنوان کندرول شناسایی کرد. این ماده باستانی مربوط به قبل از تشکیل منظومه خورشیدی است و بنابراین بیش‌از ۴.۶ میلیارد سال قدمت دارد. ازآنجاکه تکه‌سنگ‌ها بقایای اولیه‌ترین مواد ژئولوژیکی را نشان می‌دهند که سیارات از آن تشکیل شده‌اند و اطلاعاتی را برای کمک به توضیح تکامل کهکشان ما ارائه می‌دهند، آلنده یکی از مورد مطالعه‌ترین شهاب‌سنگ‌های جهان است.

پایان ماموریت اسکای‌لب

۸ فوریه ۱۹۷۴ میلادی برابر با ۱۹ بهمن ۱۳۵۲ خورشیدی، سومین و آخرین خدمه فضانورد از ایستگاه فضایی اسکای‌لب ایالات‌متحده که در مدار زمین بود، بازگشتند و ماموریت‌شان را در فضا که از ۱۶ نوامبر ۱۹۷۳ آغاز شده بود به پایان رساندند. اسکای‌لب، درمجموع طی ۱۷۱ روز حضور در فضا ۲هزارو۴۷۶ بار دور زمین چرخید. از سه ماموریت اسکای‌لب سرنشین‌دار که با اولین خدمه در ۲۵ می ۱۹۷۳ آغاز شد حدود دوهزار ساعت آزمایش علمی و پزشکی هربار به‌دست سه خدمه انجام شد که بسیاری از آنها به نحوه سازگاری فضانوردان با حضور طولانی در فضا و در وضعیت ریزگرانش مربوط می‌شد. پس‌از سپری‌شدن مدت‌زمان حضور در پارکینگ مداری، اسکای‌لب خالی از سکنه به زمین هدایت و در ۱۱ جولای ۱۹۷۹ در جو زمین متلاشی شد.