استنشاق دود خروجی از خودروها ارتباطات مغزی انسان‌ها را مختل می‌سازد

به گزارش خبرنگار گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، دانشمندان دانشگاه بریتیش کلمبیا(UBC) و دانشگاه ویکتوریا کشف کردند که استنشاق دود اگزوز خودرو‌ها می‌تواند ارتباطات مغز را در عرض دو ساعت تغییر دهد. این یافته‌ها بر اساس یک کارآزمایی تصادفی بر روی ۲۵ فرد بزرگسال سالم است. این شرکت‌کنندگان ابتدا در یک محیط آزمایشگاهی در معرض آلودگی خودرو‌ها قرار گرفتند و سپس در مرحله‌ای دیگر، در معرض هوای تمیز فیلترشده نیز قرار گرفتند.

اسکن مغزی این افراد قبل و بعد از هر مرحله گرفته شد. نتایج نشان داد پس از اینکه شرکت‌کنندگان در معرض آلودگی هوا قرار می‌گیرند، مغز آن‌ها در «شبکه حالت پیش‌فرض»(DMN) ارتباط کمتری نشان داد. شبکه حالت پیش فرض، یک شبکه مغزی یا مجموعه‌ای از مناطق مغزی به هم پیوسته است که وقتی درگیر افکار درونی، مانند تفکر، تأمل و به‌یاد آوردن چیزی هستیم، فعال‌تر هستند.

این یافته‌ها قبلاً در بین انسان‌ها مشاهده نشده بود. البته مطالعه کنونی تأثیراتی را که دود خودرو‌ها می‌تواند بر قدرت مغز داشته باشد را آزمایش نکرده اما قبلاً تحقیقات دیگر در این باره انجام شده است. به عنوان مثال، مطالعات گذشته، ارتباطات مغزی دگرگون‌شده را با کاهش حافظه کاری و عملکرد کاری افراد مرتبط دانسته‌اند. لذا مطالعات گوناگون انجام شده نشان می‌دهد آلودگی هوا به‌ویژه دود خروجی از خودرو‌ها تأثیرات مضری بر مغز انسان می‌گذارد.

بیشتر بخوانید:

پیشگیری از هدر رفت میلیاردها تن مواد غذایی با به‌کارگیری هوش مصنوعی در کشاورزی

«جودی گاوریلوک» متخصص اعصاب‌ و روان‌شناس از دانشگاه ویکتوریا، می‌گوید «دیدن اینکه آلودگیِ ناشی از ترافیک چنین شبکه‌های مغزی‌ را قطع می‌کند، نگران‌کننده است. اگرچه تحقیقات بیشتری برای درک کامل تأثیرات عملکردی این تغییرات مورد نیاز است اما ممکن است این تغییرات تفکر یا توانایی کارکردن افراد را مختل کند. البته نکته مثبت این است که تغییرات مشاهده شده در این مطالعه موقتی بوده و پس از عبور هوای تمیز از ریه‌ها به حالت عادی بازمی‌گردد.»

**آلودگی هوا موجب کاهش سطح یادگیری دانش‌آموزان می‌شود

با این وجود، یافته‌ها نشان می‌دهند که قرار گرفتن مزمن در معرض آلودگی هوا می‌تواند اثرات مضری بر مغز داشته باشد. با توجه به اینکه ۹۹ درصد از مردم جهان سطوح ناایمنِ آلودگیِ هوا را تنفس می‌کنند، عواقب آن بر سلامت عمومی می‌تواند عمیق باشد. در چین، مطالعات اخیر آلودگی هوا را با کسب نمرات پایین‌تر در دروس زبان و ریاضی مرتبط دانسته‌اند که به طور متوسط بازدهی تحصیل یک سال را کاهش می‌دهد.

کریس کارلستن، متخصص دستگاه تنفسی درباره این تحقیق توضیح می‌دهد «برای چند دهه دانشمندان فکر می‌کردند که مغز از اثرات مضر آلودگی هوا محافظت می‌شود. این مطالعه که اولین مطالعه در نوع خود در جهان است، شواهد جدیدی از ارتباط بین آلودگی هوا و ادراک انسان را ارائه می‌کند. در سال ۲۰۲۰، نشانگر‌های مرتبط با بیماری آلزایمر در مغز بزرگسالان، جوانان، کودکان و حتی نوزادانی که در مکزیکوسیتی زندگی می‌کردند مشاهده شد. مکزیکوسیتی شهری است که ساکنان آن همواره آلودگی شدید هوا را تجربه می‌کند. اگرچه داده‌های اخیر نشان داد که کیفیت هوای این شهر در طول دوره‌های قرنطینه سراسری به دلیل همه‌گیری کرونا موجب کاهش تردد وسایل نقلیه و در نتیجه دود خودرو‌ها شد، بسیار بهبود یافت. همچنین تحقیقات دیگری در همین شهر، محرک احتمالی این آسیب را نشان داد؛ محققان دریافتند که نانوذرات فلزی موجود در آلودگی هوا در مغز بسیاری از مردم محلی وجود دارد. در سال ۲۰۲۲، دانشمندان تأیید کردند که این ذرات، پس از تنفس، گاهی اوقات می‌توانند لایه محافظ مغز را که زمانی تصور می‌شد مانع ورود مواد سمی به مغز است، دور بزنند.

**دود خروجی از اگزوز خودروها تنها منبع آلوده‌کننده هوا نیست

مطالعه کنونی تنها بر دود اگزوز خودرو‌ها تکیه داشت اما ممکن است اشکال دیگری از آلودگی هوا وجود داشته باشد که حتی سریع‌تر و با اثرات بدتری عمل می‌کند. به عنوان مثال، قبل از ممنوعیت عرضه بنزین دارای سرب در آمر محققان پیش‌بینی کرده بودند که بخارات سمی توسط ۱۷۰ میلیون آمریکایی یا بیشتر تنفس خواهد شد که منجر به کاهش ضریب هوشی مردم این کشور می‌شود.

اگرچه ممکن است امروزه بنزین‌ها حاوی سرب نباشند، اما این بدان معنا نیست که  این سوخت فسیلی برای ریه‌ها یا مغز شما بی‌خطر است. محققان دانشگاه بریتیش کلمبیا هشدار می‌دهند افرادی که روزانه با خودرو در شهر‌های شلوغ تردد می‌کنند و بعضاً در ترافیک گیر می‌کنند، با توجه به مضرات دود خودروها، شیشه‌های خودرو را پایین ندهند. البته این مهم است که اطمینان حاصل کنید که فیلتر هوای ماشین شما سالم است و به خوبی کار می‌کند. همچنین اگر در خیابانی شلوغ پیاده‌روی می‌کنید یا مشغول دوچرخه‌سواری هستید، به مسیری خلوت‌تر تغییر مسیر دهید تا کمتر در معرض آلودگی هوای ناشی از خودرو‌ها قرار بگیرید. با این حال، هوای آلوده در بسیاری از نقاط جهان اجتناب ناپذیر است. اما باید بدانیم که این آلودگی در درازمدت چه بلایی سر مغز انسان‌ها می‌آورد و از این رو به دنبال راهکار‌هایی برای مقابله با آن باشیم.

انتهای پیام/4144